Ligawka
Een hoorn uit Polen. De Likwka, of lekawka, is het oudste muziekinstrument van Polen. De priester Krzyszof Kluk schreef in zijn boek “De Planten....” gedateerd in 1778 dat een herdersstam blies op een hoorn van de wilg. Het was een gebogen trompet van ongeveer drie ellen lang. Ook de ligawka wordt voordat hij wordt uitgehold gespleten in twee helften. Hij wordt uitsluitend buiten gebruikt en alleen bespeeld op het platteland.
Reeds in de 10e eeuw wordt er al over deze ‘twee ellebogen’ lange trompet geschreven. Ook schrijft men over een ligawka die twee of drie meter lang is, dus te zwaar om hem tillend te blazen. Hij werd daarom op een hek gelegd. De hoorn heeft een schel geluid.
Het woord ligawka komt van legiana, dat rondbazuinen betekent. Ook deze hoorn werd en wordt tijdens Advent geblazen om de verlosser van de wereld aan te kondigen. Al in 1838, prees de aartsbisschop van Warschau, Stanislaw Choromańskim, die een liefhebber was van 'de poëtische praktijk’ van het blazen op de ligawka in de Advent, de jeugd van de parochie in Zambrów die tijdens de middernachtmis speelden op deze instrumenten. De meeste afbeeldingen zijn identiek aan de midwinterhoorn, alleen zonder mondstuk. Ook zijn er Ligawki’s bekend die niet gebogen zijn maar recht.
Evenals in Twenthe worden in Polen ook regelmatig wedstrijden gehouden. In 2009 in Ciechanowiec nog met 34 internationale deelnemers. Via deze deelname kun je constateren dat er ook in de landen Bulgarije, Slowakije, Litouwen en Wit Rusland op vergelijkbare instrumenten wordt geblazen. Mij zijn daar nog geen gegevens over bekend.
Tevens zijn er wedstrijden op, mij nu nog onbekende, hoorns genaamd: ligawkach, (meervoud van ligawka???) trombitach, bazunach, aan deze wedstrijden wordt deelgenomen door soms meer dan 150 blazers uit de hele wereld. Onderstaand ziet u een aantal schetsen van oude vondsten van ligawka’s in verschillende vormen. Daaronder een zelfgemaakte likawka (replica) naar het voorbeeld van een hoorn die rechtstreeks uit Polen afkomstig .
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |